Gewichtsveranderingen bij honden en katten - kan het gaan om diabetes?

Veel baasjes maken zich zorgen over het gewicht van hun huisdier. Zijn ze te dik, te dun of hebben ze een goed gewicht? Het is goed om dit in de gaten te houden. Obesitas kan de levensduur verkorten, aandoeningen zoals diabetes en gewrichtsziektes veroorzaken en ook de kwaliteit van leven beïnvloeden. En wanneer huisdieren te dun zijn of ondergewicht hebben is dit zorgwekkend. Het is slim om je hond of kat regelmatig te wegen. Zo kun je goed veranderingen in de gaten houden, porties aanpassen, van voer veranderen (bespreek dit wel altijd met je dierenarts) en eventuele gezondheidsproblemen zo snel mogelijk opmerken. Schildklierproblemen en diabetes zijn twee ziektes die gewichtstoename en -verlies kunnen veroorzaken. In dit artikel nemen we diabetes onder de loep. Hier kun je lezen over schildklierproblemen.

Diabetes is een ziekte waarbij de suikerspiegel in het bloed te hoog is en waarbij de lichaamscellen die energie nodig hebben, er niet bij kunnen. Er is een verschil tussen honden en katten wat betreft diabetes. Laten we het eerst over katten hebben.

Diabetes bij katten.

Diabetes bij katten komt veel vaker voor bij obese en oudere katten. Insuline is een hormoon dat wordt geproduceerd door de alvleesklier en helpt suiker te verplaatsen van het bloed naar de cellen. Bij de meeste katten met diabetes produceert het lichaam voldoende insuline om het proces te beginnen, maar reageren de cellen er niet normaal op, waardoor de bloedsuiker niet de cellen in kan komen. De alvleesklier doet zijn best om dit te compenseren door meer insuline te produceren, maar raakt uiteindelijk uitgeput. Vervolgens daalt het insulinepeil waardoor de situatie verergert. Hoewel obesitas de meest voorkomende oorzaak van diabetes bij katten is, kan het ook worden veroorzaakt door ziektes zoals het syndroom van Cushing, acromegalie en door bepaalde medicatie.

De meest voorkomende tekenen van diabetes zijn meer drinken en plassen en gewichtsverlies, ook wanneer je kat goed eet. Zo kan het gebeuren dat wanneer een kat met overgewicht afvalt, ze te mager kan worden als ze niet wordt onderzocht. Een dierenarts zal enkele bloedtests doen om te onderzoeken of je kat een hoge bloedspiegel heeft. Het kan zijn dat je wordt gevraagd thuis zelf enkele bloedtests uit te voeren. Als je dit kunt en wilt, is het een veel betere manier om de resultaten te bevestigen. Katten raken vaak erg gestrest bij de dierenarts waardoor hun suikerspiegel ongewoon kan stijgen. Het helpt als je de tests thuis kunt doen, wat eenvoudiger is dan je misschien denkt.

Een dierenarts zal waarschijnlijk eerst met een insulinebehandeling beginnen. Daarnaast is het ook belangrijk om ongecontroleerd gewichtsverlies te stoppen. Je zult thuis insuline moeten spuiten. Veel baasjes maken zich hier zorgen over, dus het kan geen kwaad om het eerst met je dierenarts te bespreken. Veel katten tolereren dit goed. Het omschakelen naar een dieetvoeding voor diabetes en/of gewichtsverlies is ook erg belangrijk. Je dierenarts zal de juiste portiegroottes berekenen om het gewichtsverlies te stoppen als dat gevaarlijk snel plaatsvindt, of om geleidelijk het gewicht van je kat te verlagen als ze stabiel, maar wel te zwaar is. De juiste voedingsstoffen kunnen bij katten soms zelfs de ziekte een halt toeroepen.

Diabetes bij honden.

Diabetes bij honden komt meestal voor vanwege een te lage aanmaak van insuline, Dit komt vaak doordat het immuunsysteem, voor redenen die we niet kennen, de cellen die de insuline aanmaken beginnen aan te vallen en vernietigen. Tegenwoordig zijn er ook helaas steeds meer honden met aan obesitas gerelateerde diabetes, vanwege het grote aantal dieren met overgewicht.

De meest voorkomende tekenen (meer drinken en plassen en gewichtsverlies) zijn hetzelfde bij honden en katten. Bij honden zijn ook bloedtests en insuline-injecties nodig om de aandoening onder controle te krijgen. Voeding is ook belangrijk voor honden met diabetes. Wat betreft obese honden met diabetes kun je, net als bij katten, de ziekte een halt toeroepen. Dit geldt niet voor honden met immuniteitsproblemen, al kan de juiste voeding hen wel stabiel houden. Meestal gebruiken we vezelrijker voer om de vertering stabiel te houden en de hoeveelheid glucose of suiker te controleren die het bloed bereikt. Verander nooit het voer voor je hond zonder dat met je dierenarts te bespreken. Als je hond overgewicht heeft, moet dit eerst worden aangepakt voordat je ze vezelrijk voer geeft.

Maak het uit?

Dat doet het zeker. Hyperglykemie (de medische term voor een hoge bloedsuikerspiegel), is zeer schadelijk op de lange termijn. Als diabetes niet wordt behandeld, kan het leiden tot meerdere medische aandoeningen en, in het ernstigste geval, tot DKA (diabetische ketoacidose). DKA is een medisch noodgeval en kan leiden tot overgeven, uitdroging, ineenzakking, coma en zelfs tot overlijden.

Hoewel diabetes niet kan worden genezen, kunnen veel honden en katten goed leven met insuline en de juiste voeding. Maak je van tevoren geen zorgen over het geven van injecties als je dit nog nooit hebt gedaan. Je dierenartsteam zal je helpen en veel dieren worden er niet warm of koud van. Door er samen aan te werken kun je nog een lange tijd van je hond of kat genieten.

Over de auteur

Dr Emma Milne is sinds 1996 een gekwalificeerde dierenarts. Ze heeft 12 jaar lang in een dierenartspraktijk voor kleine huisdieren gewerkt en is zeven jaar werkzaam geweest als adviseur voor klinische voeding. Ze staat bekend om haar inspanningen voor dierenwelzijn en heeft tien boeken over huisdieren geschreven.